Winst maken in de GGZ-groeimarkt

GGZ-instelling ‘Dokter Bosman’ zit in de problemen. Ze dreigen zelfs failliet te gaan. Deze grote ondernemer helpt mensen met autisme, depressies, Burn-out of ADHD. Het bedrijf is de afgelopen jaren hard gegroeid. Ze zijn goed in het razendsnel stellen van diagnoses. Ze starten de zorg zonder veel poespas vlug op. Toch gaat het niet goed met Dokter Bosman. In het verleden hebben ze veel te veel gefactureerd, jaarrekeningen niet gepubliceerd en zorg geleverd die niet was gecontracteerd. Gemeenten willen het teveel betaalde geld terug. Maar nu Dokter Bosman in zwaar weer zit gaat dat zo maar niet. Investeringsmaatschappij DRB wil de onderneming overnemen. Ze denken flinke winst te kunnen maken in de GGZ-groeimarkt. Maar dan moeten gemeenten wel afzien van de helft van het geld dat ze nog tegoed hebben. Het is toch grof. De korte versie van deze opinie is op 11 november met de titel ‘zo zetten zorgcowboys gemeenten klem’, verschenen in de Volkskrant.

Onderzoeksjournalisten van de website ‘Follow the Money’ hebben een aardig beeld geschetst van de dilemma’s waar gemeenten voor staan. Het is voor hen slikken of stikken. Of de belastingbetaler draait op voor de financiële fratsen van een commercieel bedrijf. Of men moet snel op zoek naar nieuwe behandelaars voor honderden kinderen. Ik vind het grof om gemeenten op zo’n oneigenlijke manier onder druk te zetten. En er op te gokken dat iedere wethouder bereid is om een investeringsmaatschappij een vliegende start te geven op koste van de belastingbetaler, omdat het hier kwetsbare kinderen betreft.

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de zorg voor onze jeugd. Omdat de omzet gegarandeerd is (gemeenten zijn wettelijk verplicht zorg te vergoeden), zien investeringsmaatschappijen in jeugdzorg inderdaad een groeimarkt. Een overname van een zorgbedrijf door een durfkapitalist is niet nieuw. Dat komt veel vaker voor. En dan vooral bij bedrijven die lichte zorg verkopen. Zware en ingewikkelde problematieken, daar is geen droog brood mee te verdienen. Maar met ADHD, Dyslexie en lichte vormen van autisme wel. Wie oplossingen verkoopt zoekt problemen. Zo simpel is dat. Niet voor niets blijkt uit een onderzoek van gemeenten, jeugdzorg en het ministerie dat we sinds de zogenaamde decentralisaties ongelofelijk veel meer kinderen zijn gaan helpen. Maar dat de traditionele aanbieders van zware en gespecialiseerde jeugdzorg zeer fors hebben moeten inleveren.

Voor mij is het geen probleem dat zorgcowboys als Dokter Bosman verdwijnen. Het lijkt me eerder de bedoeling. En het lijkt me geen enkel probleem de behandelaars bij andere, niet commerciële instellingen onder te brengen. Eventueel met medeneming van de jongeren die ze behandelen. Praktische problemen zijn er om op te lossen. Ik ben maar voor een ding bang. Dat uit de boedel van Dokter Bosman de volgende op winst beluste entiteit ontstaat. Dan begint het gedonder weer van voren af aan. Veel gemeenten contracteren nu letterlijk honderd of meer bedrijven die zich bezig houden met jeugdzorg. Dat zijn er veel te veel. Dat is niet meer te controleren. Contracteer geen partijen waarvan de jaarrekeningen ontbreken, de winstmarges te hoog zijn, of die overhoop liggen met de belastingdienst. En zet vraagtekens bij bedrijven die worden overgenomen door durfkapitalisten. Niet alle ellende is te voorkomen. Maar een goede analyse van bedrijven waarmee je een contract aan gaat loont.