De eerste kamer is op 26 mei akkoord gegaan met de wet sociale veiligheid op scholen. Schoolbesturen zijn vanaf augustus wettelijk verplicht sociale veiligheid te regelen. Dat schrijft het NJI. Natuurlijk hielden scholen zich al bezig met de sociale veiligheid. Want dat is een noodzakelijke randvoorwaarde voor iedere vorm van onderwijs en opvoeding. Maar nu is het dus ook wettelijk verplicht. Zucht.
Dit kabinet wil af van bureaucratie en regeldrift. Tenminste dat wordt wel eens beweerd. Toch produceert men aan de lopende band wetten die juist zorgen voor extra bureaucratie en regeldrift. En om welke problemen op te lossen? De afgelopen eeuwen was sociale veiligheid op scholen niet wettelijk verplicht. Toch heb ik niet de indruk dat er binnen het onderwijs nooit naar het welbevinden van kinderen gekeken wordt.
De wet verplicht scholen tot het hebben van een veiligheidsbeleid. Op papier dan. En er worden aanspreekpunten aangesteld voor ondermeer pesten en het monitoren van welbevinden van leerlingen. Uiteraard zal de onderwijsinspectie streng toezien op het naleven van de wet. Scholen zijn vrij om te bepalen hoe ze hun veiligheidsbeleid vorm gaan geven. “Zolang ze maar goedgekeurde instrumenten gebruiken.”
Houdt het dan nooit op? Natuurlijk is sociale veiligheid belangrijk. Dat kinderen op een veilige school les moet krijgen dat heeft dit kabinet toch zeker niet uitgevonden? Dat weten onderwijsmensen al eeuwen. En gelukkig handelen ze ook naar die wetenschap. En nu komt de grap. Ze moeten beleid op papier gaan zetten. Dat kost tijd. Vervolgens moet worden gemonitord dat dat beleid nauwkeurig wordt uitgevoerd. Dat kost ook tijd. Gelukkig zullen er mensen worden vrijgemaakt om aanspreekpunt te zijn. In die tijd kunnen ze geen les geven natuurlijk.
Maar het mooiste komt nog. Omdat scholen overduidelijk te dom zijn om zelf werk te maken van hun kerntaak, stelt de overheid speciale adviseurs aan om scholen te adviseren. Die mensen kosten veel geld. Geld dat ook gewoon voor leerlingen gebruikt had kunnen worden. En ik durf er mijn hoofd onder te verwedden dat hun adviezen niet lang vrijblijvend zullen zijn. Nog meer beleid dus. En nog meer papierwerk en nog meer monitoring.
Het wordt bijna grappig. Het kabinet dat bureaucratie en regeldrift aan wilde pakken, zadelt het onderwijs op met steeds meer bureaucratie en regeldrift. Iedereen weet dat regels en verantwoordingssystemen vooral op papier werken. En dus vrijwel niets bijdragen aan de oplossing van het echte probleem. Dat probleem zou zijn dat scholen geen werk maken van sociale veiligheid. En dat echte probleem bestaat niet eens.
René Peters 
Marco van Zandwijk
4 juni 2015
Hoe treffend verwoord. Houdt het dan idd nooit op? Wie of wat is daadwerkelijk geholpen met deze extra drang naar controle. Wanneer gaan wij volwassenen de samenleving faciliteren ipv controleren? Welk signaal (van wantrouwen) geven wij hiermee aan onze kinderen af? Mij bekruipt maar al te vaak het gevoel dat velen delen wat Rene in zijn blog beschrijft, maar toch blijkt alleen delen niet voldoende. Hoe deze impasse te doorbreken?