Veilig voelen in de buurt

Het aantal mensen dat naar Europa vlucht neemt toe. En daar merken we ook in Oss en onze dorpen wat van. In 2014 kwamen er in Oss 70 vluchtelingen wonen. In 2015 verwachten we er minstens 160. Dat hoeft geen groot probleem te zijn. Maar integreren en samenleven kost wel moeite. Daarin heeft iedereen een verantwoordelijkheid. En ik bedoel echt iedereen. Deze bijdrage verscheen onder de titel ‘ook buurt heeft rol bij opvang vluchteling’ in het Brabant Dagblad van 25 april.

Het thema vluchtelingen is actueel. En niet alleen vanwege de gênante Haagse discussie rondom de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. In Oss slaapt niemand op straat. En dat blijft zo. Ook Oss moet wel veel meer vluchtelingen huisvesten dan voorheen. En dat gaat niet vanzelf goed.

Als je in je geboorteland veilig bent, mag je niet in Nederland blijven. ‘Gelukszoekers’ krijgen geen verblijfsvergunning. Die procedure is, terecht, heel streng. Vluchtelingen die in onze gemeente komen wonen hebben veel ellende meegemaakt. Toch zijn ze niet zielig. In zekere zin hebben ze geluk gehad. Veel van hun landgenoten zijn er slechter vanaf gekomen. Of leven niet meer. We hoeven vluchtelingen echt niet te pamperen. Sterker nog, dat werkt averechts. Pamperen houdt mensen klein. Maar wij moeten ‘onze vluchtelingen’ wel veiligheid bieden. En een eerlijke kans om een nieuw leven op te bouwen.

Als een vluchteling in Oss komt wonen, dan regelen vrijwilligers van Vluchtelingenwerk de meest praktische zaken. Maar om je veilig te voelen in een dorp of wijk is er meer nodig. Veiligheid biedt de gemeenschap waarin je leeft. De buurt, de verenigingen, de kerk, collega’s, wij allemaal zijn voor daarvoor verantwoordelijk. En die veiligheid kan de gemeente, de politie of vluchtelingenwerk echt niet bieden.

Integratie komt van twee kanten. Van een vluchteling mogen we verwachten dat hij zijn best doet om zich aan te passen. En van de buurt mogen we verwachten dat nieuwkomers welkom zijn. En dat ze er voor zorgen dat vluchtelingen zich veilig voelen. Zou het niet mooi zijn als mensen uit de straat samen met vluchtelingenwerk afspraken maken hoe ze de nieuwkomers kunnen opvangen? Het liefst nog voor die hun woning betrekken? Is het niet te regelen dat naaste buren en vrijwilligers van vluchtelingenwerk telefoonnummers uitwisselen, zodat ze elkaar bellen als er iets niet goed gaat?

Zou het niet mooi zijn als het lidmaatschap van de voetbalclub voor een jonge vluchteling al geregeld is. En dat een buurjongen hem meeneemt naar de eerste training? En zou het niet te organiseren zijn dat buren vluchtelingen er actief op wijzen als dingen niet gaan zoals het hoort? En dat ze, als het nodig is, even een handje toesteken. En er samen voor zorgen dat het voortaan beter gaat?

Vluchtelingen willen graag veiligheid. Buren willen graag fijne buren. Elkaar met rust laten is echt niet genoeg. We kunnen er voor zorgen dat Oss een voorbeeld wordt voor de integratie van vluchtelingen. Daarvoor is meer regie nodig van gemeente en vluchtelingenwerk. Die komt er. En een actieve inzet van burgers. Komt die er ook?