Mijn beste kameraad is vandaag 49 geworden. Dat is niets bijzonders zul je zeggen. En dat is ook zo. Ik moest aan hem denken, toen ik op Twitter een discussie volgde over dysgrafie. Dat is de zoveelste ‘stoornis’ voor slimme kinderen die ondanks hun intelligentie iets niet goed kunnen. Fatsoenlijk schrijven in dit geval. Ik ben een knap beroerde klusser. Maar mijn vriend zei altijd tegen mij: “Je bent niet onhandig. Je hebt alleen nooit fatsoenlijk een schroevendraaier leren vasthouden. Zal ik het eens rustig voordoen?”
We kunnen het maar moeilijk accepteren. Maar als (vooral intelligente) kinderen iets niet goed kunnen, is dat nog geen stoornis. Dan is er niet iets mis met de hersenen. Er bestaat ook geen pil, operatie of poedertje om die ‘stoornis’ te genezen. En met de beste wil van de wereld is er geen scan te vinden waarop de ‘stoornis’ te vinden is. Het enige dat helpt is goede instructie en heel veel oefenen. Tegenwoordig heet dat blijkbaar geen schrijfles, maar therapie. Ik vind daar wat van.
Samen met Prof. Dr. Anna Bosman schreef ik eens een opiniestuk in Trouw: ‘Dyslexie is een verontrustend verdienmodel geworden’. Commerciële bedrijven screenen actief en soms agressief op scholen, diagnostiseren zelf en voeren vervolgens de behandeling uit. Maar een aparte behandeling zou niet nodig moeten zijn. Effectieve instructie zou genoeg moeten zijn. Dat noemen we juiste didactiek. Dat kunnen scholen ook. En dat geldt ook voor leren rekenen en leren schrijven. Als scholen dat niet meer goed doen, wat dan nog wel?
Ik weet het. Een orthopedagoog ben ik niet. En ik maak me vast niet populair met het blijven herhalen van dit soort boodschappen. Maar ik durf de stelling wel aan dat we veel en veel teveel door een medische bril naar onze kinderen kijken. En dat is duur en schadelijk. Kinderen gaan zich naar hun diagnose gedragen en volwassenen stellen hun verwachtingen naar beneden bij. Dyslexie, dyscalculie, dysgrafie of ‘onhandig’, het zal allemaal wel. Instructie en oefenen, dat scheelt een heleboel. Ik zal mijn kameraad eens vragen.
René Peters 
Peter
12 september 2020
Veel scholen huldigen het principe dat kinderen zichzelf moeten ontwikkelen, eigenaar moeten zijn van hun eigen leerproces, zelf verantwoordelijk zijn voor het (af)maken van hun werk en het ook nog eens zelf nakijken m.b.v. een antwoordenboek. De leerkracht controleert nauwelijks meer zelf, ziet derhalve ook niet waar het misgaat en levert geen correctieve feedback.
Je kunt globaal concluderen dat een kind het leren min of meer zelf regisseert.
Niet zo gek dat je dit soort slechte resultaten krijgt? Het ligt toch allemaal aan het kind, nietwaar?…
Wanneer wordt ons hedendaagse onderwijs wakker?
Shirley du Breuil
12 september 2020
Dag René, Ik las met belangstelling jouw verhaal. Wij verzorgen met TypeApp heel veel typecursussen en ervaren ook jouw stelling. Met enige regelmaat worden wij benaderd door ouders die een zoon/dochter met dyslexie aanmelden voor de typecursus. Voordat er gestart is met de cursus komt al de vraag of wij de normering aanpassen naar beneden (omdat andere opleiders dat ook doen), want anders is het onbegonnen werk en niet haalbaar of zorgt voor stress bij de zoon/dochter. Wij ervaren dat met de juiste aandacht van een vakdocent, motivatie, doorzettingsvermogen en heel veel oefenen deze leerlingen dezelfde resultaten halen als een “normale” leerling. Ja eens, ze moeten er soms wat extra voor doen. Maar normering aanpassen daar is een leerling niet bij gebaat, en doen wij dus ook niet.
Ties van Esch
12 september 2020
Helaas is deze boodschap bij heeeel veel mensen nog (steeds) niet goed aangekomen René. Klasse dat het niet je streven is om jezelf populair te maken.
kees Romeijnderd
13 september 2020
Goed verhaal: voorbeeldgedrag en samen gezellig aan de slag zijn ingrediënten voor succes, wat dat succes ook moge inhouden!
Gerard Steverink
14 september 2020
Zeer duidelijk “verhaal” Rene. Wij leven in een samenleving waarin ook veel jongeren een stempel krijgen opgedrukt. Persoonlijke aandacht en misschien iets meer tijd voor de betreffende jongere kan en is in veel situaties succesvol. Wanneer dit meer gehanteerd kan worden en misschien wel moet worden, drukt dit ook de kosten van jeugdzorg en andere voorzieningen. Misschien dragen deze jongeren dan geen rugzakje meer. Vroeger leerde ik: studeren is repeteren”. Ik denk dat het ook voor veel jongeren geldt die nu een stempel krijgen.
Knap zoals je het weer eens verwoordt.