Lange tijd was het heel normaal. Een keizer uit een nieuwe dynastie liet bij aantreden alle herinneringen van zijn voorgangers verdwijnen. Beelden werden stukgeslagen. Schilderijen verbrand. Dat iemand niet meer bestond was niet genoeg. Hij mocht als het ware nooit hebben bestaan. Heersers gingen soms heel ver in hun pogingen de geschiedenis te herschrijven. Lukken deed het nooit.
Kunstcentrum Witte de With uit Rotterdam wil van haar naam af. En wel omdat de naamgever een ‘foute’ zeeheld was. Dat een kunstcentrum van naam wil veranderen is op zich geen wereldnieuws. Maar, los van welke naamsverandering dan ook, pogingen om af te rekenen met onze geschiedenis zijn even onmogelijk als onjuist. De geschiedenis herschrijf je niet door weg te laten wat je niet bevalt. Het lijkt me verstandiger van de geschiedenis te leren. En dat is al moeilijk genoeg.
Op het gedrag van generaals, zeehelden, koningen, pausen en andere machtige mensen uit vroeger tijden, valt wel het een en ander aan te merken. En terugkijkend met de normen en waarden van tegenwoordig al helemaal. De geschiedenis der mensheid is nu eenmaal geen liefdevol sprookje. Het ging er vaak ruw aan toe. Wie de geschiedenis bekijkt door een 21e eeuwse bril ziet heel veel ‘foute helden’. En echt niet alleen in Nederland. Dat maakt je geen nobel of verlicht persoon. Eerder een slecht historicus.
Laten we niet krampachtig doen. Bij mensen die denken dat de daden van bijvoorbeeld Jan Pieterszoon Coen in onze tijd navolging verdienen, zitten een of meerdere schroefjes los. Maar mensen die werkelijk geloven dat de wereld er beter van wordt door herinneringen aan mensen uit vroeger tijden uit te wissen of onder het tapijt te schuiven, zijn er ook niet goed aan toe.
Natuurlijk zijn er grenzen. Een Adolf Hitlerstrasse zul je in Duitsland niet meer zo veel vinden. Maar zouden veel Rotterdammers weten wie Witte de With nu eigenlijk was? Laat staan dat ze weten wat hij gedaan heeft en waar hij voor stond? Zou er iemand werkelijk aanstoot nemen aan die naam? Laten we onze geschiedenis bestuderen en er van leren. Niet om gedrag van toen te kopiëren. Niet om ‘aan te tonen’ hoe fout we in Nederland wel niet zijn. Of hoe goed de persoon is die onrecht uit vervlogen tijden aan de kaak stelt. Maar gewoon omdat onze geschiedenis ons bindt en leert waar we vandaan komen. Niet meer en niet minder.
Huub vab Heiningen
8 september 2017
M.i. flauwekul. In de oorlog zijn op last van de duitsers straatnamen, genoemd naar leden van het koninklijk huis, omgedoopt en het is logisch dat die na de bevrijding weer herdoopt werden.
Maar als we naar hedendaagse maatstaven de doopceel gaan lichten van alle historische figuren die een standbeeld of straatnaam kregen, dan zouden slechts weinigen er vlekkeloos uit komen. Moeten we dan ook de standbeelden van de koningen Willem I, II en III omver trekken en hun portretten uit de musea verwijderen ? De context van de tijd en de omstandigheden waarin deze beelden geplaatst werden behoren tot onze geschiedenis. Laten we er het eerlijke verhaal bij vertellen, maar die beelden laten staan. Laten we ook niet vergeten dat figuren als Witte de With op pad gestuurd werden en gemandateerd werden door wat door iedereen gezien werd als onze wettige regering. Beeldenstormend zou ik me dus willen beperken tot figuren als Hitler en Stalin, die ook in hun eigen tijd al als notoire misdadigers werden gezien.
Hans Kluijtmans
8 september 2017
Het kan zijn dat ik me vergis, maar ik heb het idee dat u Huub van Heiningen hetzelfde zegt als René. Dat “we niet hoeven af te rekenen met onze geschiedenis”. Ik denk dat u het betoog van René verkeerd heeft gelezen.
I. Dee
9 september 2017
Eigenlijk denk ik dat mensen die deze beslissingen -of voornemens daartoe- nemen willen aangeven hoe modern en bij-de-tijds ze zijn. Mooi meegenomen is ook dat ze het risico op het krijgen van ‘een verrassing’ van een ‘actiegroep’ verminderen.
Edmond V.O. Katusz
10 september 2017
Als we zo verder gaan, dan mogen we ook wel de zgn Vader des Vaderlands eens onder de loupe nemen. Religieuze windhaan. Echtbreker c.q. bigamist. Verraad en ontrouw aan zijn koning. Zeeroverij mogelijk gemaakt: De Geuzen waren gewoon kapers met kaperbrieven van Willem. Van mij mag hij overigens best van zijn voetstuk. Overigens hebben we een nieuwe Plakkaat van Verlatinghe nodig, maar dit terzijde.
Salut. Edmond V.O. Katusz
Maarten Muskens
3 oktober 2017
Ik parafraseer een zin van René Peters: “Maar zouden veel Rotterdammers weten wie Churchill nu eigenlijk was? Laat staan dat ze weten wat hij gedaan heeft en waar hij voor stond?”Het eerste moet gedeeltelijk bevestigend worden beantwoord, het tweede ontkennend. Zelfs de universiteit Leiden wist het niet toen Churchill in 1946 een eredoctoraat door Cleveringa werd uitgereikt. http://www.leidenuniv.nl/nieuwsarchief2/975.html Als er toen al een onderzoeksplicht was en ik meen dat een wetenschappelijke instelling als de universiteit Leiden die toen al zeker had, je geeft als universiteit voor broddelwerk immers geen doctoraten af, dan heeft de universiteit Leiden haar onderzoeksplicht grondig verzaakt. Ik noem de criteria zoals genoemd op grond waarvan Churchill dit eredoctoraat zoals professor Escher deze noemde, heeft verkregen. En nu citeer ik: ” het doctoraat kan worden toegekend aan een persoon die door karakter en hoogstaande moraal de loop van de geschiedenis in gunstige zin heeft beïnvloed.”( cit einde ). Maar wie wéét nu eigenlijk dat Churchill een massamoordenaar was die tal van grove schendingen van de menselijkheid op zijn naam had, zo groot dat hij zich kwalificeerde om in een adem genoemd te worden met Hitler, Stalin en Mao Tse Tung? Ik noem er enkele waar slechts weinigen in Nederland kennis van hebben en zeker René Peters niet: De Bengaalse hongersnood met 3 tot 4, 5 miljoen doden in 1942/1943 bewust veroorzaakt door Churchill en de Britse terreur met moord, marteling en onderdrukking in Kenya in de vijftiger jaren met honderdduizenden doden . Zie Madhusree Mukerjee. Churchill’s Secret War: The British Empire and the Ravaging of India during World War II en Caroline Elkins. Imperial Reckoning: The Untold Story of Britain’s Gulag in Kenya . Niet waar? Zie dan eens: https://www.youtube.com/watch?v=XOxXZ3rNISc en https://www.youtube.com/watch?v=pPdAgy1vJtI . Ik ben bezig om ALLE namen in de publieke ruimte die refereren aan de oorlogsmisdadiger Churchill uit de openbare ruimte te verwijderen. Witte de With was per saldo een kleine krabbelaar i.v.m. Churchill.