We worden steeds banger, hoe kan dat toch?

De statistieken laten het al jaren zien. Nederland wordt steeds veiliger. Het aantal mensen dat aangeeft slachtoffer te zijn van criminaliteit daalt al jaren. Toch voelen we wat anders. Veel mensen voelen zich angstiger dan vroeger. En durven ’s avonds de straat niet meer op. Hoe kan dat toch? Als het aantoonbaar steeds veiliger wordt, dan zouden we ons toch juist veiliger moeten voelen?

Natuurlijk, media berichten vooral over ellende. Het is een fabeltje dat ‘seks’ verkoopt. Het inspelen op angst, dat jaagt verkoop- en kijkcijfers pas echt omhoog.  Ik heb er geen onderzoek naar gedaan. Maar nieuws is tegenwoordig sneller, vaker en beeldender beschikbaar dan vroeger. Het zou zomaar kunnen dat daar een deel van de verklaring zit. Toch is er volgens mij nog iets anders aan de hand.

Nog een voorbeeld. Ons voedsel is nog nooit zo veilig geweest. Toch schijnen hele volksstammen van het tegendeel overtuigd te zijn. Dat er heel af en toe een partij voedingsmiddelen uit de schappen wordt gehaald vanwege de aanwezigheid van een ziekteverwekkende bacterie, is geen teken dat ons voedsel onveilig is. In tegendeel, het is juist een teken dat onze voedselveiligheid serieus wordt genomen.

Misschien valt een deel van onze angst juist te verklaren uit het feit dat het hier zo veilig is. Misschien worden we banger voor geweld naarmate we er minder mee geconfronteerd worden. En misschien geldt hetzelfde voor ons eten. Niet zo lang geleden schepten mensen het laagje schimmel van de appelmoes af en aten de rest gewoon op. Tegenwoordig gooien we perfect voedsel weg omdat een datum op het etiket verlopen is.

Het is een behoorlijke tegenstelling. Maar in landen waar ze zich met reden zorgen zouden moeten maken om de veiligheid van hun voedsel, doen ze dat veel minder. En in landen waar de misdaadcijfers veel hoger zijn dan hier, speelt het leven zich juist grotendeels op straat af. Misschien moeten we ons gevoel af en toe staven aan de werkelijkheid. Dat is beter voor onze gemoedsrust.