Zeg ja tegen kindjes als ik

Kijk eens naar dit filmpje! Het is het het ontroerende verhaal van een meisje met een handicap. Geboren met een open ruggetje en zittend in een rolstoel, loopt de negen jarige Tima tegen nogal wat afwijzingen op. “Ik zie er anders uit, maar ik voel me niet anders. Vaak zeggen mensen nee tegen mij. Dát vind ik niet leuk.” Ieder kind en ieder mens zou moeten ervaren dat hij of zij er mag zijn. Zonder mitsen en maren. In de woorden van Tima: “Zeg ja tegen kindjes als ik!”

Hoe vaak zeggen wij eigenlijk nee tegen een ander? Vaker misschien dan we op het eerste gezicht denken. En zeker niet altijd omdat we het slecht bedoelen. Natuurlijk, racisme bestaat, net als homofobie en nog wat echte afwijkingen. Maar dat zijn uitzonderingen. Vaker wijzen we mensen af omdat we er van overtuigd zijn dat ze iets niet kunnen, of dat ze zielig zijn. En dat is bijna net zo erg. Dat is klein- en ziekmakend. En het kan zo gemakkelijk anders.

Ooit was ik bij de oprichtingsbijeenkomst van een zorgcoöperatie. Een oude man die niet goed meer zag durfde zich niet goed in te schrijven als vrijwilliger. “Hoe zo kunde gij niks,” sprak zijn buurvrouw. “Ge kunt koffie drinken en da’s goed tegen de eenzaamheid.” Binnen een minuut zag ik een patiënt veranderen in een actieve vrijwilliger. Binnen het onderwijs weten ze het al lang. Het hebben van realistische maar hoge verwachtingen van kinderen is van levensbelang. In de grote mensen wereld vergeten we dat soms.

Erg ingewikkeld is het niet. Zodra mensen alleen beoordeeld worden op wat ze niet kunnen, worden ze ziek. Als mensen worden beoordeeld op wat ze (nog) wel kunnen, voelen ze zich beter. Met al onze goede bedoelingen handelen we soms anders. Vaak ook omdat een diagnose noodzakelijk is om ‘recht te hebben’ op voorzieningen. Geen diagnose = geen ondersteuning. Het is de verkeerde manier van denken. Iedereen heeft mogelijkheden. Dáár moet het over gaan. “Zeg ja tegen kindjes als ik.” Ontroerend mooi en juist.