De vraag stellen is hem beantwoorden

Het is een heuse trend. Wie niet uitkijkt struikelt over de ‘onderzoeken’ en enquêtes die politieke partijen en belangenorganisaties organiseren om de mening van de bevolking te peilen. De onderwerpen lopen enorm uiteen. Maar de uitkomsten hebben een overeenkomst. De bevolking is het vrijwel altijd eens met de steller van de vraag.

Ik denk niet dat het ooit zo ver komt. Maar het zou een primeur zijn wanneer een actiegroep op basis van een enquête onder de doelgroep moest concluderen dat het met die veronderstelde problemen allemaal wel mee valt. En bij mijn weten heeft geen enkele politieke partij ooit een onderzoek naar buiten gebracht waaruit bleek dat de meerderheid van de bevolking het totaal niet met hen eens is. Dat is wel logisch natuurlijk. De ‘mening van de bevolking’ wordt gebruikt om het eigen gelijk te bevestigen.

Erg moeilijk is dat niet. Voor een deel is het vragen naar de bekende weg. Wie het laatste bejaarde blanke echtpaar, in een beruchte straat in een Vogelaarwijk, vraagt of het leven er met de komst van immigranten beter op geworden is, kan het antwoord wel raden. Wie na de aanleg van een weg vraagt of de geluidsoverlast is toegenomen, kan dat ook. En wie medewerkers van een instelling in tijden van extreme bezuinigingen vraagt of ze soms problemen ervaren, is niet verrast als het antwoord ‘ja’ is.

Niemand houdt een enquête puur voor de lol. Daar is een aanleiding voor. Die aanleiding is bekend. Die stuurt deels al de uitkomsten van het onderzoek. Jagers vullen een enquête van de Partij voor de dieren echt niet in. En de meeste PVV’ers werken niet mee aan een onderzoek van vluchtelingenwerk. Bovendien zit in vrijwel iedere vraag het goede antwoord al opgesloten. Het is moeilijk een vraag ‘waardenvrij’ te formuleren. Zelfs als je dat echt zou proberen. Het maakt gewoon verschil of je spreekt over terroristen of vrijheidsstrijders. Of dat je vraagt naar een mening over steuntrekkers of uitkeringsgerechtigden.

Echt onderzoek doen is een wetenschappelijke bezigheid. En het maken en afnemen van een enquête is dat ook. Om publiciteit te verkrijgen voor je eigen standpunten is dat niet nodig. Maar verder zijn veel van die ‘onderzoeken’ eigenlijk overbodig. Lees de standpunten van de vragende partij of belangengroep. En lees daarna conclusies uit de enquête of het onderzoek. De kans dat er hetzelfde staat benadert de 100%