Onze kerken lopen leeg. Niet omdat jonge mensen de weg niet langer kunnen vinden. Want dat kunnen ze al lang niet meer. Maar omdat de traditionele kerkganger uitsterft. Toch zoeken mensen nog steeds naar zin en betekenis in het leven. En is er meer dan ooit behoefte aan een gemeenschappelijke set van waarden, zonder dat daar een specifiek etiketje op geplakt kan worden. Onze kerk biedt die mensen, ik noem ze zoekers, niets.
Zelf heeft de kerk het gevoel heel gastvrij te zijn. De deur staat tenslotte wijd open. Er worden activiteiten georganiseerd om ‘nieuwe zieltjes’ te winnen. En na de mis op zondag wordt iedereen uitgenodigd voor een kopje koffie. Het is zelfs een fabeltje dat homoseksuelen actief de communie wordt geweigerd. Zolang we maar dicht bij het verhaal blijven dat ons in vorm en inhoud zo aanspreekt, komt het van zelf goed. Dat denken we.
En dat denken we verkeerd. Mensen die het binnen de kerk voor het zeggen hebben, weten heel goed hoe het hoort. En dat geldt echt niet alleen voor priesters. Ook vrijwilligers kunnen erg star zijn. “It is my way or the highway.” We kunnen de deur wel open zetten in de hoop dat er een toevallige passant naar binnen loopt. Maar als we niet echt open staan voor ‘zoekers’, helpt dat niet.
Ik hoorde laatst een mooi verhaal. Een aantal spiritueel bevlogen mensen ging overleggen over de vraag of hun groep wel gastvrij genoeg was. Aan aspirant leden werd gevraagd even op de gang te wachten. De ironie drong niet tot ze door. Dat doet me denken aan een raadsvergadering waarbij tot diep in de avond, inmiddels zonder publiek en pers, gediscussieerd werd over de vraag hoe de burger meer bij de politiek betrokken kon worden. Nou, zo dus niet.
Een kerk die alleen zieltjes zoekt om het eigen voortbestaan te verzekeren is al verloren. Een kerk die zich gastvrij noemt, moet zich ook gastvrij gedragen. En dat is meer dan het timmeren van een bordje ‘welkom’ op de muur. Als we echt gastvrij zijn, dan bieden we zoekers iets. Bijvoorbeeld door mee te zoeken in plaats van antwoord te geven.
Rutger Kopland schreef eens een mooi gedicht over zijn kleindochter. Hij had haar de eeuwige verhalen verteld. Maar die waren niet goed zei ze. Kopland: “Ik zoek nog steeds naar een verhaal dat goed is voor ons beiden.” Als we als kerk nog iets willen betekenen voor mensen, dan is het niet genoeg om te blijven hameren op onze vorm en gelijk. In zijn gedicht verzucht Kopland hoe dichtbij zijn kleindochter is, en hoe ver weg. “En dat ik precies de zelfde vragen moest denken als zij.” Rutger Kopland heeft gelijk.
René Peters 
Joël
11 mei 2015
Het is zeker zo dat oude manieren lang niet altijd meer ‘werken’, en dat een mission statement aan de muur hangen over gastvrijheid, nog niet betekent dat er daadwerkelijk gastvrijheid is.
Toch denk ik dat het zeker mogelijk is om ook in deze tijd mensen aan te spreken als kerk en tegelijkertijd vast te houden aan die eeuwenoude boodschap. De kerk waar ik mag dienen (CrOsspoint) is actief in dezelfde plaats (Oss) en we zien juist dat er ieder jaar mensen bijkomen, zeker ook jonge mensen. Ook afgelopen zondag stelde weer een nieuw echtpaar zich voor in CrOsspoint om aan te geven dat ze graag lid willen worden. In de acht jaren dat ik hier mag werken is de kerk niet verder leeggelopen, maar elk jaar juist in aantal gegroeid. Ik ben daar erg dankbaar voor, maar sta er niet verbaasd om: het is toch immers een geweldige boodschap die we mogen brengen?! 🙂 Ik zou er vreemder van opkijken wanneer de kerk niet zou groeien. Ikzelf ben er dus niet zo pessimistisch over en ben ervan overtuigd dat het zeker mogelijk is om als kerk vele mensen aan te spreken.
Drie belangrijke factoren m.i.:
(1) Gastvrijheid. Een kerk die functioneert als een warm gezin waarin ieder welkom is en op steun, maar ook op uitdaging kan rekenen. Ook met mensen meelopen in hun vragen, i.p.v. van bovenaf ‘even de waarheid komen vertellen’
(2) Eigentijdsheid. Communiceren van de boodschap op een manier die past bij deze tijd en belevingswereld.
(3) Eeuwenoude boodschap blijven vasthouden. Het evangelie is levensveranderend en heeft een enorme kracht. Juist door water bij de wijn te doen wat betreft de boodschap onderscheidt de kerk zich niet van andere ‘groepen’ en kun je net zo goed niet meer naar de kerk gaan. Waarom zou je bijv. naar een kerk gaan waarin ze zelf niet geloven dat Jezus is opgestaan? Dat is immers het fundament van het christelijk geloof. Zonder dat fundament kun je net zo goed een andere invulling zoeken.
Mark van der Wal
11 mei 2015
Gastvrije kerk? Rene je maakt een goed punt. De kerk zou de meest gastvrije plek in de stad moeten zijn en een plek waar jong en oud met plezier naar toe gaat. Mensen zijn zo opzoek naar een plek van zingeving, voldoening, die waarden, en een plek voor eenzamen om deel te worden van een geestelijke familie.
Wij van levend! kerk doen ons best om een thuis te zijn voor Oss en juist die aansluiting te vinden met de mensen om ons heen. Zo was gister weer een geweldige dag in de kerk. Waar met moederdag de vrouwen in het zonnetje werden gezet, met live muziek, een ijsbar, een heerlijke Forever Living treatment, een kapster, en een verloving. Maar het mooiste was om die persoon te horen die er voor het eerst kwam en niks met de kerk had zei ”dat ze vrede ervaarde” en graag terug zou komen. Ook leuk om te weten dat het team van het Honk afgelopen vrijdag bij Epic onze jeugdavond binnen kwam wandelen om is in de toekomst samen te gaan werken.
(bekijk vrijblijvend de foto’s van moederdag > https://www.facebook.com/levendkerk )
De kerk gastvrij? Het kan nog veel beter. Gastvrij zijn is namelijk iets wat je moet leren. Daarom wil ik je bij deze uitnodigen om bij ons je visie te komen delen over “Hoe de kerk meer gastvrij kan zijn”.
Met vriendelijke groet,
Ps. Mark van der Wal
levend! kerk
PS: Crosspoint, goed bezig!
Theo van steek-zorgboerderij Duurendseind
12 mei 2015
mooi geschreven rene, wel denk ik :als de kerken leeglopen en dit niet gekeerd kan worden
zoek dan bijvoorbeeld actief de moslim gemeenschap op, juist in oss, wat doen zij beter.
En zoek de verbinding door een van de kerkgebouwen ter beschikking te stellen als moskee.
Wieberen Tjeerdsma
12 mei 2015
Gastvrijheid in de kerk. Een goed thema om de kerk eens onder de loep te nemen. Ik werd geattendeerd op je blog door Dirk Kurzweg. Dit geeft al aan, dat de communicatie in de wereld totaal veranderd is ten opzichte van de situatie van een aantal decennia geleden en geeft aan hoe snel de wereld verandert.
Het instituut kerk is een volslagen ander instituut dan welke andere institutie op en in onze wereld, maar maakt dat onderscheid niet voldoende, waardoor mensen het zien als één van de vele mogelijkheden om zich te organiseren. De kerk houdt zich bezig met de morele code van de mens, zonder aanziens des persoons, die voor ieder mens gelijk is, ongeacht status of materiële positie, met het uitgangspunt dat alle mensen gelijkwaardig zijn. Dit in tegenstelling tot ieder ander instituut die zich bezighoud met de materiële behoeften van de mens. Zelf ons rechtssysteem houdt zich bezig met materiële oplossingen in geschillen. De kerk appelleert aan het geweten van de mens in de kennis van goed en kwaad wat refereert aan een collectief bewustzijn wat wij God noemen. Hierbij komen we bij vorm en inhoud. Al de regels en regeltjes die wij verzinnen richten zich voornamelijk op de vorm waarin wij die gieten, waarbij de inhoud van ondergeschikt belang wordt. Niet dat de vorm onbelangrijk is, maar het is cosmetisch en leidt vaak af van waar het werkelijk om gaat. De wereld waarin wij leven vertoont vele parallellen met de wereld van dhr. J van Nazareth, die de laatste drie jaar van zijn leven als Christus opereerde.
De theoretici (Schriftgeleerden) regeren als papieren tijgers het volk en geld wat gecreëerd wordt uit vertrouwen, wat telkens weer beschaamd wordt maakt de dienst uit. De tempel van God (je lichaam) wordt weer ernstig verontreinigd, door het vertrouwen wat gesteld wordt in de wisselkoersen en rentepolitiek van de geldwisselaars. De timmermanszoon zou zwepen tot kort komen om dit fenomeen uit te bannen. Zolang de kerk hier verstek laat zien mensen de kerk niet als een beter alternatief. De kerk die het Gods- of ook wel Christusbewustzijn vertegenwoordigd is niet een ontmoetingsplaats van christenen of welk persoon ook maar waar wij een etiketje opgeplakt hebben wanneer die aan bepaalde criteria voldoet, maar voor mensen, wie ze werkelijk zijn en geeft een stem aan de stemloze in de maatschappij. Of je nu moslim, jood, boeddhist of ongelovige bent. Het bewustzijn wat de kerk vertegenwoordigt is er voor MENSEN en niet voor de labeltjes die we er met z’n allen aanhangen of laten aanhangen. Je kunt wel naar een kerk gaan, maar als God niet tot de gelovigen behoort, kun je deze kerk net zo goed sluiten. Er zijn duidelijke spelregels aangeboden in de tien geboden die je moraal zuiver houden, die in een vereenvoudiging tot twee zijn samengevoegd. Wanneer je hier telkens de hand mee licht is dit niet de richting die het godsbewustzijn aangeeft , waar God niet in gelooft, waarmee je God tot een ongelovige maakt. Een volle kerk tegen iedere prijs moet niet het doel zijn, maar een stem geven aan mensen die niet gehoord worden door machthebbers en opkomen voor degenen die op een schopstoel zitten en verdrukt worden. Mensen die afgebrand zijn en daarmee geknakt zijn, hebben een vereniging nodig, waar ze weer op verhaal kunnen komen, wanneer ze werkelijk gehoord worden en niet afgerekend op het hokje waar ze in geplaatst zijn. Ons land is door de verregaande verzuiling gespecialiseerd in het oproepen van de hokjes geest. Dit is een vervelende geest die mensen op grote schaal te kort doet. Gastvrijheid in de kerk is mensen te nemen zoals ze zijn, kleurrijk en ieder met een eigen verhaal. Is de kerk een klankbord voor het verhaal van de mens, dan kan de mens opbloeien tot ongekende hoogte, maar stel je voorwaarden waar deze mens niet aan kan voldoen, breek je de mens af. Er zijn velen die in de snel veranderende maatschappij, op wat voor terrein dan ook, naast de boot vallen. Dit geeft de mogelijkheid aan een organisatie met een volle geïnspireerde levende kerk, wanneer deze de draad weer op pakt en zijn werkelijke functie in de maatschappij begrijpt. Onze overheid heeft een tegenstem nodig, die van mensen wezenloze dingen probeert te maken door hen te nummeren met sofinummers, paspoortnummers rijbewijsnummers en bankpasnummers of polisnummers, in geautomatiseerde systemen, waardoor iedere menselijk maat zoek is geraakt. De mens wordt tot handelsartikel van systemen, die zichzelf verrijken aan dit concept, waardoor iedere menselijke waardigheid hen afgenomen wordt. Maak je een mens tot een beest, dan gaat hij zich zo gedragen. Deze heb je zowel bovenin als onderin onze maatschappij en is niet status gebonden. Ik hoop met dit epistel een bijdrage te leveren aan een constructief proces, om eens na te denken over wie we nou werkelijk zijn en wat wij in onze wereld aan het doen zijn. Hoe we op dit moment bezig zijn onze eigen leefwereld te vergiftigen. Wat zijn onze vooronderstellingen en vastgeroeste dogma’s en wat zijn onze prioriteiten en uitgangspunten voor een gezonde en respectvolle samenleving, waar plaats is voor iedereen en waar iedereen ook de mogelijkheid heeft tot leven in plaats van als slaaf gevangen te zitten in het zelf gecreëerde vooroordeel en daarmee ook de ander de ruimte geeft om te leven..
Dirk K.
12 mei 2015
Dank Wieberen, pfff weer heel veel om over na te denken 🙂
Als kleine aanvulling: Dacht net terug aan zondag. Daar spraak “in Zout”, Hans Martin Don directeur Leger des Heils (wat ook ooit ontstond uit n’ Engelse evangelisch kerkgenootschap) in Brabant/Limburg over de onwerkbaarheid van de regeling en de achtergronden van het vluchtelingenvraagstuk.
Nederland is het land van de regeltjes… En daar weet ik inmiddels ook alles van 😦 Nu kom ik vanmorgen het verhaal van Dorothy (86) tegen die het land moet verlaten van de IND http://bit.ly/1EzHcZn
Heel veel onwaardige reacties, zo ook bij mijn. In wat voor een land leven wij? De menselijke maat is voorledig zoek…
Is er dan geen ‘grijze bereik’ meer? Waar men dan dit soort gevallen kan gaan regelen? Niemand zal het hebben geweten, toch? Ik snap echt niet, dat dit telkens tot minstreel hoogde moet worden uitgezocht… (dank al de media-aandacht).
Ze zal uiteindelijk wel ‘mogen’ blijven denk ik dan, maar hoezo ZO VEEL STRESS vooraf? IND had de verblijfsvergunning toch ook kunnen uitstellen naar intern overleg, (of zijn daar alleen maar VVD ‘ers) => en klaar is Kees.
Niemand die er na zal hebben gevraagd. In al de wetjes en regeltjes zetten mensen gevangen, tot ze geen enkele kant meer uit kunnen.
IK wil mijn weer vaker bezig houden met het bouwen van de sprookjestuin (om ook andere mensen blij me te gaan maken) en niet met al deze andere onzin… Maar ja, alles wordt nu de kop ingedrukt met dank aan het systeem
Vandaar dat ik ook zo’n voorstander en van het ‘basisinkomen principe’, (bekijk ook eens de leuke film uit 2008 op mijn FB gepost op 19 april). Dan zijn wij af van de control staat en kunnen mensen innoverend en gelukkig bijdragen aan onze participatiemaatschappij, toch? De kerken kunnen in deze ook goed als bruggenbouwers fungeren…
De Noodkreet (@denoodkreet)
13 mei 2015
Ik deel je mening als het gaat over samen de vragen te stellen en samen te zoeken. dit is voor mij belangrijker dan de daadwerkelijke antwoorden.
Jan
16 mei 2015
Herkenbaar thema maar wat ik mis is de kern van kerk zijn. Het evangelie brengen van Jezus Christus en daarnaar leven, je woorden en daden daarop aanpassen. Als dat ontbreekt is de kerk niet anders dan een maatschappelijk betrokken instelling en daarvoor gaan jongeren niet naar een kerk. Dan hebben ze betere alternatieven. Dus mijn pleidooi voor de kerken; ga terug naar je roots i.p.v. nog meer activiteiten ontplooien die je in het buurthuis ook kan doen.