Wees niet bang

Laatst was ik bij een afscheidsviering in een protestantse kerk. In zijn overdenking legde de dominee uit dat het tegenovergestelde van geloof, volgens de bijbel, niet ongeloof is, maar angst en gebrek aan vertrouwen. “Als God zegt dat hij er is voor jou, dan kun je daar op vertrouwen. Wie desondanks de wereld met angst en beven tegemoet treedt, doet God en dus zichzelf tekort.” Dat zijn nog eens woorden in tijden van onzekerheid.

Je hoeft de krant maar open te slaan of de televisie aan te zetten en je geloof wordt danig op de proef gesteld. De opdracht van paus Johannes Paulus de tweede; “Non abbiate paura” of “Wees niet bang” lijkt haast bovenmenselijk. Acht minuten hebben de passagiers van het vliegtuig dat is neergestort in de Franse Alpen, geweten dat hun einde nabij was. Acht minuten heeft de piloot alles gedaan wat in zijn vermogen lag om de afgesloten deur van de cockpit weer open te krijgen. Wie zich verplaatst in zo’n situatie, die stapt nooit meer een vliegtuig in. Kranten melden dan ook dat het aantal gevallen van vliegangst de laatste dagen enorm is toegenomen.

“Wees niet bang.” Het is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Ik heb een collega die moslim is. Als we werkafspraken maken zegt ze dikwijls ‘inshallah’. Dat betekent ‘zo God het wil’. Zo probeert ze niet onder werk uit te komen. Ze wil zich ook niet van tevoren indekken voor het geval dat dingen niet gaan zoals ze moeten gaan. Het is haar manier om aan te geven dat een mens zijn uiterste best kan doen, maar dat een deel van de werkelijkheid gewoon niet door ons beïnvloed kan worden. Dat deel laat ze graag aan God over. Ik vind dat een mooie en troostrijke gedachte.

Tijdens de afscheidsviering werd uit het evangelie van Mattheüs gelezen. “Maak je niet zo druk”, zegt Jezus. “Maak je geen zorgen om de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf.” Het is makkelijker gezegd dan gedaan. Wie kan stoppen met zich zorgen maken omdat dat tegen hem gezegd wordt? Toch hebben de dominee, de paus en mijn collega gewoon gelijk. De mens kan een boel. En er mag van ons verwacht worden dat we doen wat in ons vermogen ligt. Maar waar we geen invloed op uit kunnen oefenen, daar moeten we ons niet te druk om maken. Niet alleen omdat dat niet helpt. Maar vooral omdat we onszelf en dus ook God daarmee tekort doen. Angst werkt verlammend. Maar vertrouwen en geloof maken letterlijk vrij. Ik weet dat het niet gemakkelijk is. Maar ik ga proberen meer te leven naar die opdracht. Wees niet bang, maar heb vertrouwen. Dat is de kern van het geloof.