“Een heleboel kinderen zijn op hun oude school in de problemen geraakt, doordat leraren conflict mijdend zijn.” Dat zegt Roger Toes, van School2Care, in NRC Weekend. “Het lijkt aardig. Maar per saldo is het ongeïnteresseerdheid.” School2care is ‘het diepste vangnet’ van het onderwijs in Amsterdam. Maar volgens mij is hun aanpak goed voor vrijwel elk kind.
“De regels zijn van ijzer”, schrijft het NRC. “Overtredingen hebben consequenties. En de kinderen gedijen bij de rust van die duidelijkheid. Niet dat ze het smeken en onderhandelen helemaal laten. Zo waren ze het op hun vorige scholen gewend, met leerkrachten die van het gezeur af wilden zijn en dan maar een oogje toeknepen. Maar hier leggen ze zich bij het onvermijdelijke neer. En in ruil worden ze echt gezien.”
Wat is het simpel eigenlijk, hè? Kinderen zijn gebaat bij duidelijke regels, die ook worden gehandhaafd. En ze hebben echte interesse (mag ik liefde zeggen?) en aandacht nodig. De kern van de aanpak van School2care is een combinatie van streng en positief. Hoe eenvoudig is dat? Wie duidelijkheid heeft, heeft veiligheid. En wie positieve aandacht krijgt, kan groeien. Zo ingewikkeld kan onderwijs en opvoeding eigenlijk niet zijn.
Toch is de praktijk vaak anders. Binnen veel opvoedingssituaties, zeker ook op school, zijn regels niet zo duidelijk. Onder druk geven opvoeders vaak heel snel toe. En we maken onszelf wijs dat we dat doen, omdat we het beste willen voor het kind. “Een extra herkansing, omdat je niet ‘kon’ leren voor een toets? Natuurlijk, want anders krijg je zo’n laag gemiddelde.” Er is vrijwel geen school die officieel vastgestelde regels rondom huiswerk, petjes, oordopjes, eten in de klas, gebruik van mobiele telefoons, normeringen van toetsen enzovoort, echt handhaaft. En ik vermoed dat het thuis vaak niet heel anders is.
Het is ook wel begrijpelijk. Geen mens zoekt graag de confrontatie op. En leraren zijn mensen. Kinderen voelen dat aan. En zoeken de grenzen op, om er zo snel mogelijk overheen te gaan. Toegeven is dan de gemakkelijkste optie. Want dat ben je van het gezeur af. Dat is thuis zo. En dat is op school zo. Bovendien jengelen sommige ouders op school (al dan niet in opdracht van hun kind) vrolijk mee. Het is niet gemakkelijk om regels te handhaven.
Als ik het verhaal over School2care lees, kom ik tot een wat ongemakkelijke conclusie. Het zou zo maar eens waar kunnen zijn dat Roger Toes gelijk heeft. En dat kinderen inderdaad in de problemen komen, omdat opvoeders conflictmijdend zijn. Het zou zomaar kunnen zijn, dat we zo lang soebatten over regels die we ook gewoon kunnen handhaven, dat we geen tijd meer hebben om onze kinderen echt te zien. En dat zou jammer zijn.
René Peters 
Ingrid
15 maart 2015
een van de eerste dingen die opvoeders eens moeten opgeven is iets dat moet gebeuren als een vraag te stellen. De kamer moet opgeruimd worden. Zullen we dan nu je kamer op gaan ruimen? En als het kind dan nee zegt dan sta je daar… Je hebt het de mogelijkheid gegeven om nee te zeggen. Maar dat is niet wat je wil wat nu? En dan begint het onderhandelen.
Gewoon zeggen Nu gaan jij je kamer opruimen dan mag je straks verder spelen. En daar aan houden.
Ronald van Engelen
15 maart 2015
Het streng handhaven van regels is niet gelijk aan veiligheid. Werkelijke veiligheid komt voort uit liefde en geborgenheid. Daaruit ontstaat ruimte voor twijfel en differentiatie, die ons tot mens maakt. Het rücksichtloos toepassen van “ijzeren” regels heeft daarmee niets te maken. De slachtoffers van repressieve systemen weten daar alles van.
plammers2015
15 maart 2015
Maar het stellen van regels en het handhaven daarvan schept duidelijkheid. Consequent zijn daar hebben kinderen en ook volwassenen baat bij.
Ronald van Engelen
20 maart 2015
palmmers2015: Ik probeerde geen pleidooi te houden voor regelloosheid. Rechtvaardigheid is waar ik op doel, en die kan mijns inziens alleen uit liefde voortkomen die per definitie consequent is en altijd manifest.