Gelukkig nieuwjaar?

“We hebben hier een mooie, levendige parochie, met een geweldige inzet van vele vrijwilligers. Het is de inzet van de vele vrijwilligers en de grote betrokkenheid van ons allemaal bij de parochie, dat mij als bestuurder trots maakt om mijn functie uit te mogen oefenen. Hier komt dus ongevraagd een einde aan.” Dat schrijft een bestuurder van een parochie die per 1 januari opgaat in een nieuw geheel.

Opgaan in een nieuw geheel is niet altijd te voorkomen. Soms dwingen de omstandigheden tot het nemen van moeilijke beslissingen. Maar moeilijke beslissingen neem je samen. En die leg je niet van bovenaf op. Een parochie is op de eerste plaats een gemeenschap van gelovigen. En pas heel ver daarna een economische of bestuurlijke eenheid. Ga er dan ook zo mee om zou ik zeggen.

Paus Franciscus heeft zijn jaarlijkse kerstgroet aan Vaticaanse geestelijken gebruikt om hen eens stevig de les te lezen. En hij wond er geen doekjes om. Sommige geestelijken zijn volgens hem vooral uit op eigen eer en glorie. En ze voelen zich bovendien superieur aan alles en iedereen.

De woorden van de paus zijn toepasselijk. Franciscus: “Geestelijken wanen zich soms ‘de heer des huizes: superieur aan iedereen en alles”. Die indruk heb ik ook. En daar hebben ze over het algemeen geen enkele reden toe. Het is mooi dat de paus werk lijkt te maken van vernieuwing. Geestelijken en ‘gewone gelovigen’ zouden op voet van gelijkheid samen moeten werken. Ieder vanuit hun eigen rol.

Niemand neemt graag afscheid van het bekende. Het liefst houden we alles bij het oude. Toch sluiten maar weinig mensen hun ogen voor de werkelijkheid. Het aantal kerkgangers neemt inderdaad af, er zijn steeds minder priesters voorhanden en ook financieel staan veel parochies er niet goed voor. De omstandigheden zijn voor iedereen een gegeven. Fusies zijn niet altijd te voorkomen.

Een levende gemeenschap bouw je samen op. Niet voor niets is de wens groot, ook na een fusie van parochies, zoveel mogelijk lokaal invulling te geven aan de manier waarop het geloof in de meest brede zin van het woord beleden wordt. In plaats van het van bovenaf opleggen van een fusie van parochies, waarbij het risico groot is dat en passant ook het beleid vanuit den Bosch bepaald gaat worden, is het zaak samen tot gedragen oplossingen te komen. Dat lukt niet zolang ‘Den Bosch’ zich opstelt als ‘Heer des Huizes.’