Beroepsgeheim

Oud minister Els Borst is vermoord. En waarschijnlijk door een psychisch gestoord persoon. Tijdens een uitzending van Opsporing Verzocht, werd aan mantelzorgers, zorg- of hulpverleners, feitelijk aan iedereen die te maken heeft met mensen met een psychische stoornis, gevraagd om zich te melden als ze iemand kennen die iets met de moord te maken kan hebben. Over die oproep is de nodige commotie ontstaan. 

Artsen hebben een beroepsgeheim. En dat bestaat niet voor niets. Patiënten moeten in principe zonder enige terughoudendheid met hun behandelaar kunnen spreken. Het beroepsgeheim zou in theorie zelfs kunnen gelden wanneer een hulpverlener weet dat zijn patiënt iemand heeft vermoord. De uitzending van Opsporing Verzocht, wordt door sommige artsen gezien als ontoelaatbare druk op medische professionals, om vertrouwelijke informatie te verschaffen.

Natuurlijk is het beroepsgeheim er niet voor niets. Een patiënt heeft recht op privacy. Je verhaal hoort bij een medisch professional veilig te zijn. Toch mag een arts in uitzonderlijke gevallen best afstand doen van het beroepsgeheim. Wanneer er gevaar voor de patiënt of anderen ontstaat, bijvoorbeeld. Beroepsgeheim is belangrijk. Maar beroepsgeheim ontslaat je niet van de plicht je gezond verstand te gebruiken en naar je geweten te luisteren. Als je weet dat je patiënt iemand van het leven heeft beroofd, dan meld je dat natuurlijk. Daar is wat mij betreft geen discussie over mogelijk.

De hele discussie doet me denken aan een gesprek dat ik ooit had met een vertrouwenspersoon op een school waar ik toen werkte. Het ging niet goed met die mevrouw. Ze zat in haar maag met iets dat een leerlinge haar in vertrouwen had verteld. Maar ze had plechtig beloofd dat het geheim bij haar veilig zou zijn. En ze het absoluut nooit door zou vertellen. Toen bleek dat het meisje rond liep met het plan zich van het leven te beroven, ontstond er een dilemma. Wat weegt zwaarder? De belofte een geheim te bewaren? Of de plicht een leerling tegen zichzelf in bescherming te nemen?

Ik zou de discussie rondom het beroepsgeheim niet te principieel willen voeren. Als mijn dochter zich van het leven zou beroven terwijl haar probleem bij een ‘zwijgende professional’ bekend was, dan was die mevrouw nog niet klaar met mij. En als een hulpverlener, vanwege het beroepsgeheim, zou weigeren mee te werken aan het oplossen van de moord op iemand van wie ik zielsveel hou, dan kan ik daar bar weinig respect voor opbrengen. Het is goed om principes te hebben. Zonder principes lijkt het leven me leeg en zinloos. Maar het is niet goed om al te principieel te zijn. Zeker niet in zaken rondom leven en dood. Gewoon gezond verstand gebruiken. Dat lijkt me ook in deze discussie het allerbeste.