Praten over Marokkanen

Geschrokken, en kapot van verdriet was de 11 jarige Amin Lachir uit Tilburg. Tijdens het bekijken van het fragment van Wilders op school TV weekjournaal, riep een groot deel van zijn klasgenootjes van groep 7 ‘Minder, minder, minder’. In de klas hield hij zich groot. Maar thuis brak hij. De vader van Amin denkt dat zijn klasgenootjes niet doorhadden hoe vervelend het voor hem was. Dat denk ik ook. Op school valt nog een wereld te winnen.

Tweede kamerlid Achmed Marcouch (PVDA) roept docenten op om in de klas gesprekken te voeren over het bestaansrecht van Marokkaans-Nederlandse kinderen in Nederland. Geen overbodige luxe getuige het incident in Tilburg. Maar een geweldig moeilijke opgave. Uit ervaring weet ik hoeveel vooroordelen er tussen leerlingen bestaan. En hoe ongeremd ze soms voor hun mening uit kunnen komen. Dat geldt zowel voor autochtone als voor allochtone leerlingen. Die gesprekken plotseling heel belangrijk vinden en ad hoc organiseren lijkt me geen goed idee. “Vandaag gaan we het eens hebben over het bestaansrecht van Marokkaans-Nederlandse kinderen in ons land.” Dat is vragen om ellende.

Ik heb het regelmatig meegemaakt. En met mij veel docenten vermoed ik. Een leerling die in de klas hardop uitspreekt dat wat hem betreft alle buitenlanders kunnen opsodemieteren. “Hoe kun je dat nu zeggen. In de pauze eet je altijd met Ramazan.” “Ja, maar Ramazan is een goeie Turk.” Of een andere leerling die zijn petje niet af wil zetten zolang Zehra haar hoofddoekje draagt. “Als je dat persé wilt, jongen, dan mag je van mij ook een hoofddoekje op.” Vervolgens gaat het petje af. En heeft iedereen plezier. De vader van Amin heeft gelijk. Leerlingen weten vaak ècht niet wat ze zeggen. En de soep wordt dikwijls niet zo erg heet gegeten. Maar gevoelige materie blijft het wel.

Als leraar geschiedenis en godsdienst heb ik altijd geprobeerd ingewikkelde en gevoelige kwesties klein en persoonlijk te maken. En op die manier in gesprek met de klas de menselijke maat aan te houden. Een mens is namelijk geen statistiek of misdaadcijfer. En het verhaal van Amin gaat ook de meest geharde PVV’er door merg en been. Ik vind het zeker een taak van de school om kinderen dat bij te brengen. En ze op te voeden tot democratische burgers. Uiteindelijk is dat maatschappelijk zeker zo belangrijk als begrijpend lezen en inzichtelijk rekenen. Een goede school heeft altijd oog voor het goede gesprek binnen de menselijke maat. Daar moet je niet mee beginnen als de emoties de pan uit rijzen. Dan ben je eigenlijk gewoon te laat.