Kwaliteit raadsleden onder de maat?

Binnenkort zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Maar het is op veel plaatsen in het land moeilijk voldoende raadsleden te vinden. Dat blijkt uit onderzoek van Nieuwsuur. Bovendien is het volgens het actualiteitenprogramma maar de vraag of raadsleden gemiddeld genomen wel genoeg kwaliteit hebben om hun controlerende taak goed uit te voeren. Om die stelling te onderbouwen worden in het programma twee kandidaatraadsleden van D’66 in Brummen op de hak genomen. Schandalig.

Gemeenten worden verantwoordelijk voor de participatiewet, de jeugdzorg en grote delen van de awbz. Dat is niet gering. En het is aan de gemeenteraden om het gemeentebestuur goed te controleren. Om aan te tonen dat gemeenteraadsleden daar helemaal niet toe in staat zijn, wordt een kandidaat raadslid van een D’66-afdeling in oprichting aan het woord gelaten. Ze heeft geen idee hoe de decentralisatie van de jeugdzorg in haar gemeente vorm gegeven moet worden. Ook komt ene Paul Hofstra aan het woord. De directeur van de Rotterdamse rekenkamer. Hij stelt dat raadsleden geen “diepe kennis van financiën hebben”. Teneur van het item: Nederland moet zich grote zorgen maken over de kwaliteit van de raadsleden. Bah wat een tendentieuze televisie!

Er is in Nederland niemand die exact weet hoe de jeugdzorg in een willekeurige gemeente vormgegeven gaat worden. Helemaal niemand. En een kandidaat raadslid uit Brummen die die vraag onvoorbereid en voor een draaiende camera van een landelijke zender voorgeschoteld krijgt natuurlijk ook niet. Ik kan me voorstellen dat deze vriendelijke mevrouw zich enorm misbruikt voelt. Want dat is ze ook. Geef me een camera en ik toon op dezelfde manier zonder problemen aan dat helemaal niemand geschikt is voor welke taak dan ook. En een directeur van een rekenkamercommissie die zegt dat anderen geen diepe kennis hebben van financiën is als een kok die zegt dat een huismoeder niet kan koken.

Het woord zegt het al. In een democratie heeft uiteindelijk het volk het voor het zeggen. Letterlijk: ‘demos (volk) kratein (regeert)’. Wat Nieuwsuur aan probeert te tonen is dat dat volk in elk geval op lokaal niveau gewoon te dom is om die democratie ook waar te maken. “Daar is veel meer kennis voor nodig.” Misschien wil Nieuwsuur er voor pleiten de lokale democratie af te schaffen en in te ruilen voor een  meritocratie waarbij we bestuurd worden door een politieke elite die wel bewezen heeft die macht ‘waard te zijn’.

In Oss speelt dat minder, maar het is wel zo dat het in Nederland steeds moeilijker wordt om geschikte raadsleden te vinden. En inderdaad wordt het steeds belangrijker om raadsleden te scholen en te ondersteunen om hun steeds zwaarder wordende taken goed uit te kunnen voeren. Maar dit soort uitzendingen helpen natuurlijk niet. De meeste raadsleden die ik ken zijn gedreven mensen met passie voor de publieke zaak. Mensen die het ‘volk vertegenwoordigen’ en over het algemeen heel goed in staat zijn om de vinger aan de pols van het lokale bestuur te houden. Ik hoop dat de mevrouw uit Brummen zich niet uit het veld laat slaan. En dat zich veel gemotiveerde (kandidaat) raadsleden zullen blijven melden. Nieuwsuur maakt een karikatuur van onze volksvertegenwoordiging. En moet zich schamen.