30% van het budget voor jeugdzorg gaat op aan coördinatiekosten. Dat blijkt uit onderzoek van Berenschot. Ik ben niet verrast. Maar dat is knap veel. En veel te veel wat mij betreft. Kosten zijn er altijd, maar dit loopt uit de hand. Er is veel te winnen door terug te gaan naar de basis, goed af te stemmen, niet per gemeente het wiel opnieuw uit te vinden en niet zoveel ‘nieuws’ te verzinnen.
Iedere euro zorggeld die niet naar de zorg gaat, is in principe verlies. Voor iedere euro onderwijsgeld die niet naar de klas gaat, geldt dat ook. Ook in het onderwijs (en eigenlijk overal) blijkt dat er steeds meer geld nodig is om dingen goed te coördineren. Toch lijkt het er op dat het percentage bij de jeugdzorg wel erg hoog is.
Iedere gemeente vraagt van instellingen de uitgegeven centen te verantwoorden. Dat is normaal en dat is goed. Maar iedere gemeente lijkt de zelfde dingen op een andere manier te vragen. Er zijn wel standaarden afgesproken. Maar gemeenten geven daar hun eigen draai aan. In het regeerakkoord zijn hier afspraken over gemaakt. Want dit kost instellingen onnodig veel tijd. Wat gaat de minister doen om gemeenten er toe te bewegen te doen wat afgesproken is?
In het regeerakkoord is ook afgesproken dat gemeenten moeten samenwerken om dubbelingen in werk en onnodige versnippering tegen te gaan. Uit het onderzoek (en eigen observaties) blijkt dat samenwerkingsverbanden onder druk van tekorten toch uit elkaar dreigen te vallen. Met de minister is afgesproken dat hij dat desnoods met ingrijpen voorkomt. Wat gaat de minister doen om onnodige versnippering en dus nog meer coördinatiekosten tegen te gaan?
Een ander lastig punt is het punt van de inkoop. Europees aanbesteden is lastig en duur. Niemand hoeft de minister en mezelf er van te overtuigen dat dat ook anders moet kunnen. Minister de Jonge zet stappen om inkoop van zorg eenvoudiger te maken. Hoe staat het daarmee? Ook is er veel meer mogelijk dan gemeenten vaak denken. Welke voorlichting geeft de minister aan gemeenten om die kennis onder de aandacht te brengen.
Iedereen heeft een gruwelijke hekel aan onnodige regels. Het ministerie ook. Sinds 2016 loopt er een programma om administratieve lasten aan te pakken. Er worden landelijke schrapdagen georganiseerd om te kijken welke regels overbodig zijn. Hoe staat het daarmee? Wat zijn de opbrengsten? Hoe worden die gedeeld en overal ingevoerd? Kan daar wellicht meer regie op worden gevoerd?
Voor aanbieders (en ouders) is het vaak lastig om te bepalen welke gemeente verantwoordelijk is voor het betalen van welke factuur. Stel een kind wordt geholpen op een plek buiten de regio, bij oma bijvoorbeeld, omdat het niet langer thuis kan wonen. Welke gemeente is dan verantwoordelijk? En hoe zit het met verhuizingen? En met echtscheidingen? Enzovoort. Ik weet dat hier snel duidelijkheid over komt. Wanneer precies? En hoe zorgt de minister er voor dat dat ook doordringt bij alle belanghebbenden?
Voor mij is het helder. En gelukkig voor het regeerakkoord ook. Regionale samenwerking en afstemming zijn van levensbelang om de torenhoge administratieve kosten een beetje binnen de perken te houden. Dat gaat minder vlot dan gedacht. Het lijkt soms zelfs de verkeerde kant op te gaan. De hamvraag is natuurlijk, wat gaan we doen om het tij te keren? Wat doet de minister? Wat kan de VNG? Ik zie vooralsnog niets in nieuwe regels of maatregelen om coördinatiekosten te verminderen. Maar het is hoognodig dat we ons aan de gemaakte afspraken gaan houden.
Nee, als een verrassing komt dit nieuws niet. Bovenstaande en andere vragen stel ik aan de minister. En we komen er snel en indringend over te spreken. Want dit kan natuurlijk niet. Wordt vervolgd.
René Peters 
krijntenhove
24 september 2019
Beste René,
Ik ben het helemaal met je eens: elke euro die niet aan zorg wordt besteedt is er 1 teveel. maar het is me iets te gemakkelijk op de schuld alleen bij de gemeenten neer te leggen. Tuurlijk zal het helpen als er 1 landelijk goed werkend declaratiesysteem is vastgesteld en dat gemeenten en zorginstellingen hun systemen op elkaar aanpassen. Nu vind ik de schreeuw van de GI’s iets te gemakkelijk. ze roepen het al sinds de decentralisatie maar wat hebben zij eraan gedaan om het op te lossen. Hoe langer je blijft roepen dat het niet werkt des te harder je erin gaat geloven. maar ze hadden ook in overleg kunnen gaan en samen kunnen gaan werken aan oplossingen. Ik heb die dingen nergens gezien en gehoord. Het punt zit er in dat door de vragen van de gemeentes de werkwijzen van de GI’s ineens duidelijk gaat worden en dat zichtbaar wordt dat ze in zijn geheel geen adequate hulp verlenen.
Maar je haalt nu 1 deel uit het Berenschot rapport! Wat staat daar nog meer in. Wat zegt Berenschot over huisvestingskosten(de jeugdautoriteit heeft vastgesteld bij JBB dat de huisvestingskosten wel heel erg hoog zijn. Volgens JBB omdat er in het verleden veel meer mensen werkten en dus een erfenis uit het verleden, maar ondertussen roepen ze dat het aantal dossiers al jaren toeneemt, want niet wordt onderbouwd door cijfers, ergo het aantal OTS uitspraken neemt zelfs landelijk af), autokosten, pensioenkosten, afvloeiingskosten, automatiseringskosten? Wat zegt Berenschot over de overhead in het algemeen?
Probleem zit niet in de coördinatiekosten en de houding van de gemeenten. Probleem zit hem in de managementlagen die hard aan het werk zijn hun eigen positie overeind te houden. zij de vele problemen bij SAVE en JBB. Als de GI’s nu eens gaan doen wat ze moeten doe, het makelen van zorg in plaats van allerlei zaken erbij te gaan doen, op de stoel van de RvdK te gaan zitten, op de stoel van de rechter te gaan zitten, zelf hulpverlenertje spelen en experimenteren met kinderen…….
Als dat nu eens wordt aangepakt en er een strengere controle komt op de werking van de GI’s dan zouden de kosten van de zorg met enkele tientallen miljoenen kunnen teruglopen. En misschien nog beter met de afronding van de transitie, waarbij de lokale CJG’s gecertificeerd gaan worden en het lokaal georganiseerd gaat worden kan er zeker 200 miljoen bespaart gaan worden door het wegsnijden van de GI’s. allereerst vervallen die coordinatiekosten want elke gemeenten heeft dan ineens zijn eigen verantwoordingsysteem. Want 30% van € 500 miljoen is al 150 miljoen, tel daarbij op de te hoge kosten voor huisvesting van de GI’s en overige overhead en je hebt een mooie besparing.
Het is tijd voor verandering zodat er meer geld in de zorg komt waar het thuis hoort. Je hebt je punt gemaakt, nu aan de oplossing werken. het wordt tijd voor een delta plan voor de jeugdzorg waarbij het belang van de minderjarigen boven die van de medewerkers, de managers en lobbyisten gesteld moet gaan worden. terug naar de basis.
Tijd voor een nieuwe afspraak op korte termijn?