Naar aanleiding van mijn vorige blog kreeg ik op Facebook nogal wat reacties. Een van de reacties sloeg op een citaat van Milton Friedman dat ik gebruikte. “Tot het moment dat de mens uit niets iets kan scheppen, betaalt iemand de rekening.” Friedman is een kapitalist. Een verstokte nog wel. Dus mocht ik dat citaat eigenlijk niet gebruiken. Ik moest lachen. Vandaag moest ik toch weer aan die uitspraak denken.
De donkere dagen voor en na de kerst zetten mensen aan tot reflexie. Tot nadenken over goed en kwaad in het licht van het afgelopen jaar. Het is daarom niet zo vreemd dat ik verschillende opsommingen van misstanden in mijn mailbox vind. Bol.com, de Bijenkorf en nog een flink aantal bedrijven gedragen zich niet altijd zo netjes tegenover hun personeel, zo lees ik. Daar moet iets aan gedaan worden. En allereerst moeten bedrijven zelf het op hun fatsoen en eer trekken hun mensen fatsoenlijk te behandelen. Daar ben ik het helemaal mee eens.
Er zijn ook mensen die de lange avonden gebruiken om documentaires te bekijken en zich te verdiepen in de schadelijke productieprocessen van grote fabrieken in binnen en vooral buitenland. Over de omstandigheden waaronder mensen werken in kledingateliers in Bangladesh. Over de mate van milieuverontreiniging die bijvoorbeeld de Action indirect veroorzaakt. Natuurlijk is dat allemaal schandalig en schadelijk. Maar hoe komt dat nu eigenlijk?
Natuurlijk zullen er mensen zijn die wijzen op de ongebreidelde hebzucht van enkele grootkapitalisten. Mensen die er op uit zijn om groot te worden door anderen klein te houden. Die mensen bestaan. Daarover geen twijfel. Maar zou het zo kunnen zijn dat we zelf ook (al is het maar een klein beetje) verantwoordelijk zijn? Wie koopt de goedkope spullen bij de action? (En wie heeft ze echt nodig) Wie eist levering van spullen binnen 24 uur? Wie koopt kleding als wegwerpartikel? Het is een ongemakkelijke waarheid. En of hij kapitalistisch is dat weet ik niet. Maar als we blijven consumeren zoals we dat graag doen, betaalt iemand de rekening. Of dat nu het milieu, de werknemer of een ander is.
René Peters 
Wim Slebus
30 december 2018
René, grotendeels eens met jouw blog. Iedereen zal zijn bijdrage moeten leveren aan een betere wereld. Maar kun jij ook begrijpen dat veel mensen teleurgesteld zijn in mensen die “aan de knoppen zitten” (bv in de politiek, het bedrijfsleven en belanghebbenden-organisaties). Velen maken onbegrijpelijke keuzes. We zullen bereid moeten zijn om te gaan leven met een lagere materiële welstand waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Zeker nu een nieuwe economische crisis dreigt. “Geen woorden maar daden” Overigens ben ik van mening dat het klimaatprobleem de grootste uitdaging is waarvoor wij staan. Met name de politieke partijen (incl. jouw eigen CDA) hebben dat besef helaas nog steeds niet. Korte termijn-visies overheersen.
renepetersoss
30 december 2018
Ik ben best vaak teleurgesteld in dingen Wim. En dat is een slechte eigenschap van mij. Maar het valt me wel op dat het vaak de zelfde mensen zijn die klagen over de manier waarom bol.com personeel behandeld en die klagen over slechte service van een bedrijf.
Wim Slebus
31 december 2018
Tja René, wie had ooit kunnen denken dat de duurste winkel van Nederland de Bijenkorf een zeer slechte werkgever blijkt te zijn. We hebben dit najaar een mooie reis door West-Amerika gemaakt. Een prachtig land maar ook veel armoede gezien. De rol van de overheid is daar sterk beperkt met als gevolg een slechte infrastructuur, enorme milieuverontreiniging en veel geld/macht bij een paar mensen. Ook het kapitalisme is een totaal mislukt stelsel. Ons land is nog steeds een mooi land maar wie houdt in Nederland de “veramerikanisering” tegen? Ik zou het echt niet weten. Van de “politiek” moet je niets verwachten. Die gaat vooral voor eigen belang boven algemeen belang.
rene
31 december 2018
Wim je bent heel erg cynisch. Dat mag. Ik heb twee tips. Doe er ten eerste zelf niet aan mee. Ten tweede stem op mensen die er niet aan mee doen. Want serieus, zouden er echt 150 mensen in Den Haag alleen hun eigen belang zitten te verdedigen? Allemaal? Nee toch.
Wim Slebus
31 december 2018
René, ik weet zeker dat jij de goede bedoelingen hebt. Ik ken jou al lang. Jouw hart zit op de goede plaats maar dat geldt lang niet voor iedereen in het parlement. Soms heb ik plaatsvervangende schaamte voor het handelen van onze politici.