Het is een bekende uitspraak. Ik meen van Albert Einsten. Hij stelde dat het waanzin is hetzelfde te blijven doen, en toch een ander resultaat te verwachten. En hij had gelijk natuurlijk. Maar handelen naar die wijsheid? Ho maar! Zo proberen we al jaren kinderarmoede op te lossen door gemeenten meer geld te geven. Dat bleek niet te werken. Lang niet alle kinderen zijn in beeld. Daarvoor kwam een oplossing. Laten we nog meer geld aan gemeenten geven….
Niet zo lang geleden sprak de voorzitter van de Algemene rekenkamer in de Tweede Kamer. Trots legde hij uit dat meer dan 98% van de middelen in Nederland rechtmatig wordt uitgegeven. Dat is mooi natuurlijk. Maar het zegt helemaal niets over de doelmatigheid. Het is met andere woorden totaal onduidelijk of we ons geld op een nuttige manier besteden.
Als het gaat om de bestrijding van armoede en schulden weten we dat wel. We pompen ongelofelijk veel geld rond. Maar er is geen meetbaar effect. De kans dat we mensen aan een schone lei helpen is vele malen groter als we iedereen een gratis staatslot geven dan als we doorgaan op dezelfde weg. Hoe komt dat nu? En waarom doen we dat niet anders.
Voor ieder probleem bedenkt de overheid een oplossing. En die oplossing is een voorziening, een toelage of bijvoorbeeld een tegemoetkoming. Die ‘oplossingen’ kosten geld. Geld dat rechtmatig besteed moet worden. En dus wordt in wetten en verordeningen heel nauwkeurig vastgesteld wanneer iemand ergens recht op heeft. Dat is duur, ingewikkeld en bureaucratisch. En er wordt niet of nauwelijks naar het totaalplaatje gekeken. En per definitie niet naar het effect.
We hebben met zijn allen een systeem opgetuigd dat in de hele geschiedenis zijn weerga niet kent. De hoeveelheid regelingen is haast niet meer te tellen. Het is inmiddels allemaal zo ingewikkeld geworden dat je bij wijze van spreken een universitaire opleiding nodig hebt om nog een beetje zicht te houden op je financiën. En dan nog moet je erg goed opletten. Met grote regelmaat gaat er dan ook iets verkeerd.. En moeten mensen onterecht verkregen toelagen met boete terugbetalen. Mensen zien door de bomen het bos niet meer. En dat is niet verwonderlijk.
We hebben een hekel aan bureaucratie en regeldruk. En we willen meer maatwerk. Dat zeggen we tenminste. Maar vaak handelen we anders. Rechtmatigheid en maatwerk zijn soms moeilijk verenigbaar. Wie vooral kijkt waar iemand recht op heeft, kijkt toch minder naar wat iemand nodig heeft. “Maatwerk is mooi redeneert men. Maar hoe zit het met precedentwerking en willekeur.?”
Het is waanzin te geloven dat we andere resultaten kunnen verwachten zolang we dezelfde dingen blijven doen. We kunnen steeds meer geld uitgeven. We kunnen steeds meer ‘oplossingen’ bedenken. Maar zoals we het nu doen zal maatwerk nooit echt van de grond komen. Misschien moeten we meer kijken naar wat iemand zelf kan. En hoe hij dan echt geholpen kan worden. Minder recht en regeldruk dus. En meer maatwerk en wederkerigheid. Klinkt goed. Maar zo gemakkelijk zal het vast niet zijn.
René Peters 
Bert Gerritsen
16 augustus 2017
Mooi stuk Rene over een zeer belangrijk onderwerp.
Eerder schreef je tweemaal over BKR en heb ik gereageerd daarop.
Inmiddels heb je tot twee keer toe kamervragen gesteld. Minister Dijsselbloem heeft daarop twee keer geantwoord.
Inmiddels heeft de redactie Economie van de NRC afgelopen zaterdag een ingrijpend artikel over BKR gepubliseerd.Ook Jip en Janneke uit mijn columns passeerden de revue.
De reacties waren overweldigend en vernietigend over BKR! Vooral van advocaatkantoren en financiële dienstverleners. De ontwikkelingen gaan razendsnel. Per dag is er nieuws te melden.
Volgende week is het kort geding van Jip en Janneke.
Hoe sta jij nu tegenover de recente ontwikkelingen?
Wellicht iets voor je volgende blog.
Groet
Bert
Deryckere Noél
16 augustus 2017
Dag René.
Belangrijk om ook dit thema goed op de agenda te zetten.
Helaas bedenken de diverse overheden vaak oplossingen voor problemen die weer een nieuw probleem veroorzaken.
Op naar een regering die dit doorbreekt.
Groet,
Noël
Johan Spaan
16 augustus 2017
Wetten en regels hebben alles te maken met hokjesgeest: Een groep van/voor dit een groepje met zus of zo problemen. Maar nesen laten zich niet in hokjes vangen. Elk mens is, als je het “hokje” maar klein genoeg maakt, toch een individu. Dus wanneer werkt maatwerk?
Jos van der Leeuw
16 augustus 2017
Wederom wijze woorden. Soms bekruipt mij ook het gevoel dat de politiek dat geld niet investeert met de echte verwachting dat het tot oplossingen zal leiden, maar meer om er een aflaat mee te verkrijgen en om de verantwoordelijkheid voor het vinden van de echte oplossingen af te schuiven naar diegenen die het geld moeten spenderen.
Stef Koning
17 augustus 2017
Het is met vele zaken zo… af en toe eens goed na te gaan wat je aan het doen bent!
Ik vind dat hetzelfde met het vluchtelingenbeleid aan de hand is. Absoluut niets ten opzichte van de groep migranten, maar we blijven geld pompen in de opvang en beleid maken en aanpassen, terwijl de oorzaak in de landen zelf niet wordt aangepakt. Daarover moet men eens de koppen samen steken.
Migranten zelf willen ook veel liever veiliger in hun eigen land en woning blijven zitten, dichtbij de familie. Daarentegen blijven wij oplossingen zoeken voor de gevolgen, zonder iets met de oorzaken te doen. Dit schiet ook zijn doel voorbij…
Peter
17 augustus 2017
Uit mijn hart gegrepen, deze analyse over armoede en schulden.
Maar over wie heb je het als je zegt: We weten dat wel, dat we veel geld rondpompen en er is geen (meetbaar)effect?
Op gemeentelijk niveau ben ik jaren bezig geweest om dit fenomeen voor de schulden aan te tonen, met een eigen onderzoek in opdracht van de OPD fractie 1 e Kamer (via Gemeentebelangen Drenthe, GBW SBW Midden Drenthe).
Op dit moment ben ik bezig met raadsleden en WOB-verzoeken om de resultaten van het werkgelegenheidsplan van de IGSD Steenwijkerland en Westerveld boven water te krijgen.
Er zitten veel meer mensen in de bijstand, IOAW, IOAZ en Bbz dan deze gemeenten suggereren. Waarstaatjegemeente.nl zegt 2060personen in de Bijstand, IOAW en -Z (en Bbz)en de IGSD zegt 1102 personen?! Een groot verschil wordt verklaard door: FTE’s op jaarbasis. Alle parttime werkenden ( gem. 8% landelijk) worden niet gerapporteerd om de cijfers zo mooi mogelijk te laten lijken.
Ook het succes van de begeleiding naar werk wordt enorm opgeklopt met cijfers die duidelijk niet deugen. Goed te analyseren door de gemiddelde uitkering per persoon te delen op de werkelijke uitgaven. Alleen wordt er ook weer gesjoemeld met dit gemiddelde. Men suggereert het aantal personen, maar de hoogte van de bedragen zeggen dat het om het gem. aantal huishoudens op jaarbasis gaat!
Ik vermoed dat men eerst bepaald welke uitkomst men wil hebben en daarna de andere data er bij fantaseert. De rekensom klopt ook dan niet overigens. Niemand heeft het door.
Rene, dat jij het door hebt is fantastisch, maar hoe weet jij dit? Of is dit gebleken tijdens jouw inwerkperiode in de Kamer? Pieter Omtzigt is een hele goeie wat dit betreft, die heeft het aantoonbaar ook door. Ook een CDA-er? Is dit toeval deze eerlijkheid van de politiek?
Dit bewuste project is al zonder toestemming van de raad met 1 jaar verlengd en besproken gaat worden of er nog 3 miljoen euro over de komende 3 jaar weggegooid zal worden.
Gemeenteraadsleden van beide gemeenten zijn wel kritisch, maar hebben niet het niveau om deze fraude, onjuiste en onvolledige info te kunnen aantonen. Geen controlekennis en vaardigheden. Ze laten zich van alles wijs maken en zijn te goed van vertrouwen.
Met een controller alleen voor de raad krijg je regie en controle op KSF’s en KPI’s.
Eik beleid en uitvoering moet bij introductie verplicht voorzien worden van 4-6 KSF’s, zodat er echte SMART-info komt. En geen rapportages die wel veel kwantiteit, maar weinig kwaliteit bevatten.
Rene, kunnen we wat voor elkaar betekenen?
Met hartelijke groet,
Peter westen
Willie
29 augustus 2017
Als er maar genoeg wetten en regels komen, dan is er geen enkel probleem meer op te lossen. Te meer daar men niet langer uitgaat van de christelijke wijsheid: ‘De wet is er voor de mensen, niet de mensen voor de wet’. Er zou éen nieuw voorschrift moeten komen, voor alle ambtenaren: “help die mensen van hun problemen af”! Dat zou lucht geven. En veel minder kosten, dan in de huidige situatie, waarin hele volksstammen verdienen aan mensen met problemen.