Bijdrage Daklozenopvang

Weet u wat het aller moeilijkste is van het zijn van een politicus, gemeenteraadslid, lid van de Tweede Kamer, wethouder of minister? Weten dat mensen problemen hebben en accepteren dat dat niet in alle gevallen te voorkomen is. Dat is altijd al lastig. Maar zeker als er ergens geld over lijkt te zijn. Dan ontstaat, als we niet uitkijken, het beeld dat het niet oplossen van problemen van mensen een politieke keuze is. Dan dreigt het platslaan van een politieke afweging tot een verhaal met een dader, een slachtoffer en een held. Inderdaad, net als bij de gebroeders Grimm en Goede Tijden Slechte Tijden. Dat doet het prima in de krant. Maar dat is niet per se helpend in de echte wereld. En dat is lastig. De gemeenteraad van Hoeksche Waard sprak over de maatschappelijke opvang naar aanleiding van het bericht dat 2,9 miljoen euro uit reserve van de centrumgemeente afgeroomd kon worden en lokaal kan worden benut. Dit was mijn bijdrage.

Er zijn overheidstaken die te groot zijn om als gemeente alleen op te pakken. Die organiseren we in een gemeenschappelijke regeling. Jeugdzorg bijvoorbeeld. Of beschermd wonen en maatschappelijke opvang. Nissewaard is van de laatste opgave centrumgemeente. Dat wil zeggen dat zij beschermd wonen en maatschappelijke opvang regelen voor de gemeenten Nissewaard, Hoeksche Waard, Voorne aan Zee en Goeree Overflakkee. En ze houden al jaren wat geld over. Dat komt omdat steeds meer beschermd wonen onder de wet langdurige zorg komt te vallen. En dat komt omdat voor veel mensen geen 24/7 begeleiding nodig blijkt. Die mensen komen dan in begeleid wonen. Dat is beter en dat is goedkoper. Het geld dat overblijft stopt de centrumgemeente in een bestemmingsreserve. En kan ingezet worden wanneer dat nodig is.

Als die reserve wat al te groot dreigt te worden, kan er worden afgeroomd. En het overgebleven geld kan lokaal worden ingezet voor preventie en nazorg. Zo gezegd zo gedaan. Een mooie financiële meevaller voor vier gemeenten. Welkom in financieel lastige tijden. Iedereen blij. Iedereen? Nee zo hoor ik. We romen geld af van een bestemmingsreserve van een centrumgemeente en zouden hiervan een eigen bestemmingsreserve moeten maken om het werk van een centrumgemeente nog eens dunnetjes over te doen. Dat vind ik geen goed idee.

Wij moeten en willen goed zorgen voor mensen in problemen. Hoe werkt dat?

Mensen uit de Hoeksche Waard die dakloos zijn of dreigen te worden melden zich bij de gemeente. Dan worden ze geholpen. Punt! Hebben zich bij de gemeente mensen gemeld die hulp nodig hadden en dat niet kregen vanwege geldgebrek? Neen, die zijn hier niet bekend. Ze worden geholpen aan opvang bij bijvoorbeeld de overbrugging of op een andere plek. En ja, dat kan in een aantal gevallen buiten de gemeente zijn. Is dat erg? Dat is een kwestie van smaak. Maar ik vind van niet. Hetzelfde heb je binnen de zorg. Niet alles hoeft per se om de hoek beschikbaar te zijn.

Maar, er melden zich steeds meer mensen. Hoe kan dat dan? Dat kunnen mensen zijn die gaan scheiden. Dat is lastig. Want er zijn geen woningen om ex partners direct te plaatsen. Spoedzoekers zijn geen daklozen. Het zijn spoedzoekers. Het kunnen daarnaast mensen zijn die slapen bij vrienden of familie. Die maken gebruik van hun sociaal netwerk. Is dat vervelend? Ja dat is vervelend. Maar het is ook de bedoeling dat mensen elkaar helpen. Het kunnen arbeidsmigranten zijn, met of zonder werk. Gaan we de opvang voor arbeidsmigranten regelen? Er zijn plekken bekend waar busjes van uitzendbureaus op het einde van een werkdag hun werknemers keurig afleverden bij het Leger des Heils. Is dat de bedoeling? Neen. Het kunnen arbeidsmigranten zijn zonder werk. Die horen gewoon terug te gaan naar het land van herkomst. Het kunnen asielzoekers zijn zonder status. Die vangen we in principe niet op. Het kunnen tenslotte, verwarde mensen zijn die niet gemakkelijk kunnen worden geholpen. Het is, met andere woorden niet zo dat de gemeente mensen zomaar op straat laat slapen terwijl er blijkbaar geld is. Maar het is ook niet zo dat de gemeente voor iedereen een passende woning en voor ieder probleem een passende oplossing heeft. Dat is geen beleidsdoel. Dat is een kerstwens.

Begrotingsregels zijn er om een reden. Eenmalig geld (zoals de eenmalige afroming van een reserve bij de centrumregeling) mogen niet structureel worden ingezet. Het overhevelen van de ene reserve bij de Nissewaard, naar een zelfde reserve bij de Hoeksche Waard is flauwekul. Er is al een reserve namelijk en die is bij de centrumgemeente. En het lijkt me niet de bedoeling taken van een centrumgemeente lokaal nog eens dunnetjes over te doen. Tenslotte moeten we af van ‘potje zoekt bestemming’ en moeten we toe naar ‘probleem zoekt oplossing’. De omvang van het probleem wordt in beeld gebracht en het plan wordt gemaakt. Eventueel kan een raadswerkgroep hierbij aansluiten. In het vierde kwartaal van dit jaar wordt het plan in de raad besproken. Het geld is er al. Het is indien nodig direct beschikbaar. En zit in de algemene reserve.