Ik houd van onderwijs. Het is jarenlang mijn werk en mijn passie geweest. Nu ben ik niet meer werkzaam als directeur of als leraar voor de klas. Maar ik volg alles nog op de voet. Als vader van een dochter die naar de tweede klas van het voortgezet onderwijs gaat. Maar zeker ook als nieuwsgierige burger en politicus. Eentje die ook met enige regelmaat wat fora en websites bezoekt.
De leerling staat centraal. Dat is bij menige school het uitgangspunt. Op papier dan. En op de website. In werkelijkheid lijkt het er niet altijd op. Tenminste niet als je de talloze opmerkingen van ouders en kinderen leest. Het lijkt er meer op dat de docent centraal staat. Ik ben benieuwd of jullie de voorbeelden herkennen.
Het is opvallend hoeveel mensen klagen dat het lesrooster van hun kind niet erg evenwichtig is. Vooral op vrijdagen hebben de kinderen weinig les. In het midden van de week is het juist extreem druk. Zou het zo kunnen zijn dat dat komt omdat veel docenten parttime werken? En ze er bij hun leidinggevenden op aandringen dat er wel een lang vrij weekeinde geregeld moet worden?
Een tweede veelvoorkomende klacht is het aantal verschillende manieren waarop scholen met leerlingen en ouders communiceren. Dat kan via de e-mail. Maar ook via een nieuwsbrief, de groepsapp, de digitale leeromgeving, twitter, de website enzovoort. En natuurlijk ook gewoon per post of via een verwijzing naar de jaarplanning of de jaarkalender. Het lijkt van de docent af te hangen wanneer en op welke manier leerlingen te horen krijgen welk huiswerk ze moeten maken. Baas in eigen klas?
Veel leerlingen klagen over de enorme werkdruk. Deels komt dat door de enorme hoeveelheid huiswerk die (vooral op het vwo) wordt opgegeven. Docenten weten vast wel hoeveel werk ze opgeven. Maar veel leerlingen vragen zich af of docenten enig idee hebben hoeveel huiswerk een leerling in totaal moet maken. En deels komt dat door een overvolle toetskalender. Op papier staat die vast. Maar docenten hebben de vrijheid om zelfstandig de hoeveelheid toetsen en toetsjes te verdubbelen. Of meer.
Binnen het onderwijs valt heel veel te verbeteren. Dikwijls is dat helemaal niet zo moeilijk. Heel vaak bekijken we (en ik al helemaal) die kwaliteitsverbetering door de bril van een docent. Want de werkdruk is echt enorm. En ook de hoeveelheid bureaucratie lijkt alleen maar toe te nemen. Toch is het ook wel nuttig eens naar kwaliteit te kijken door de ogen van een leerling. Die zijn er niet altijd van overtuigd dat zij centraal staan hoor. Eerder de persoonlijke voorkeur van iedere individuele docent. Herkenbaar?
Henk Peters
20 augustus 2018
Prachtig Rene dat er nu voor het eerst in de geschiedenis iemand ook eens de onderwijswerkelijkheid bekijkt vanuit de beleving van de scholier. Overigens zou dat ook op gaan voor (jeugd)zorg of armoedehulpverlening. Ik heb bijna veertig jaar deel uit gemaakt van de schoolleiding. Je verhaal klopt helemaal. De leerlingen zijn in de onderwijspraktijk alleen voorbijgangers en de langst zittende (de docent/hulpverlener) bepaalt altijd en overal de kleur van de werkelijkheid. Overigens zou ik scholen kunnen noemen waar docenten ook nog eens weken extra vakanties weten te versieren door elkaars lestaken erbij te nemen tijdens het schooljaar binnen de eigen weektaak met instemming van hun directie en gerechtvaardigd door zogenaamd overwerk. De werkelijkheid is echt niet zo idealistisch als het lijkt. Fraters en nonnen hadden soms hun eigen varianten van misbruik van eigen positie, maar met hun inzet waren ze weer voorbeeldig. Leerling centraal? Te mooi om waar te zijn in te veel gevallen!
Addy Goudsmits
21 augustus 2018
Misschien een onderwerp voor een familiefeestje, zwager Henk en neef René? Of komen we er dáár ook niet uit? (tante) Addy, lesboerin/ schooldirecteur/ pensionada
Nancy-Els de Jonge
22 augustus 2018
Heel herkenbaar. Het perspectief van het kind lijkt vaak maar bijzaak. Ouders en leerlingen hebben op praktisch vlak structureel nauwelijks inspraak. Heel
jammer, want dit zou het onderwijs (en ik denk zelfs ook de werkdruk) ten goede komen.
Praktisch voorbeeld; vroeger kon elke docent in het klassenboek precies zien wat andere docenten aan huiswerk hadden opgegeven. Die informatie ontbreekt als je werkt in een online omgeving. Dat is nadelig voor leerlingen, want niemand ziet meer het totaal.
Nancy-Els de Jonge
Eigenaar huiswerkinstituut